Faturalar Artık Korkutuyor! Elektrikte Gizli Zam Detayları ve Değişen Maliyetler

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın yürürlüğe girmesi beklenen yeni düzenlemesi, yıllık elektrik tüketim limitini 5.000 kWh'den 3.000 kWh'ye indirmeyi hedefliyor. Ocak ayında uygulamaya konması planlan bu düzenlemeyle, yüksek tüketim gerçekleştiren aboneler elektriği piyasa fiyatıyla satın alacakken; düşük gelirli vatandaşlar ise mevcut devlet desteğinden faydalanmaya devam edecek. Uzmanlar, bu kararın elektrik abonelerinin yaklaşık %15'ini etkileyeceğini ve faturalarda %60’a kadar bir artış olabileceğini öngörüyor.

“Devlet Desteği” Üzerine Tartışmalar

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Başkanı Mahir Ulutaş, bakanlığın "devlet destek sağlıyor" yönündeki açıklamalarını yanıltıcı buluyor.
Ulutaş, “Bakanlığın sunduğu destek, borsa fiyatıyla ulusal tarife arasındaki farktan meydana geliyor. Ancak borsa fiyatlarının 'gerçek maliyet' olarak kabul edilmesi yanlıştır. Dolayısıyla, bu destek söylemi manüplatif bir yaklaşım” değerlendirmesinde bulundu.

3.000 kWh Sınırı Temel Tüketimi Kapsıyor

EMO'nun hesaplamalarına göre, bir ailenin yalnızca temel ihtiyaçları için, ısıtma ve soğutma olmaksızın, yıllık 2.760 kWh enerjiye ihtiyacı var.
Ulutaş, “Belirlenen yeni sınır, bir ailenin asgari yaşam standartlarını dahi karşılamakta. Bu nedenle milyonlarca abone, daha yüksek faturalarla karşılaşacak” şeklinde uyarıda bulundu.

Zamanlama ve Hukuki Süreç Üzerine Eleştiriler

EMO Başkanı, düzenlemenin yıl sonunda ilan edilmesinin vatandaşı hazırlıksız yakaladığını dile getirdi.
“Devlet bu kararı yıl bitmeden açıklayarak, vatandaşlara önlem alma fırsatı tanımıyor. 2025’te 3.000 kWh’yi aşan haneler, 2026’dan itibaren daha yüksek tarifelerden elektrik kullanmak zorunda kalacaklar” ifadelerini kullandı. Ayrıca, mevcut 5.000 kWh sınırına yönelik açılan davanın sonuçlanmadan yeni bir düzenleme yapılmasının hukuki açıdan sorun olacağını belirterek, yeni dava açacaklarını açıkladı.

Özelleştirme ve Kaçak Kullanım Üzerine Eleştiriler

Ulutaş, elektrik enerjisinin bir insan hakkı olduğunu vurguladı ve yükselen fiyatların yanı sıra altyapı eksikliklerinin özelleştirme politikalarından kaynaklandığını belirtti.
“Dağıtım şirketleri yeterli yatırımı gerçekleştirmediği için altyapı zayıfladı. Elektrik bir kamu hizmetidir ve yeniden kamulaştırılmalıdır” dedi.
Ayrıca, sanayi sektöründeki kaçak tüketim oranının oldukça yüksek olduğunu ifade etti:
“Enerji ucuz ve erişilebilir hale gelirse, kaçak kullanım naturellement azalacaktır.”

TESPAM Başkanı: “Enerji Verimliliği İçin Önemli Bir Adım”

Enerji Uzmanları ve TESPAM Başkanı Oğuzhan Akyener, bu düzenlemeyi “sürdürülebilir teşvik modeli ve enerji verimliliği açısından önemli bir adım” olarak değerlendirdi.
Akyener'e göre, amaç yüksek tüketim gerçekleştirenlerin devlet teşviklerinden daha az faydalanmalarını sağlamak. “Önceki 5.000 kWh sınırı yalnızca %2,5-3’lük bir kesimi kapsıyordu. Yeni limit, daha adil bir sistem sunacak” dedi.

Elektrikli Araçlar Tüketim Artışına Neden Oluyor

Akyener, son zamanlarda gözlemlenen yüksek tüketim artışlarının en önemli nedeninin elektrikli araçlar olduğunu vurguladı:
“Devlet, hem elektrikli araçlara hem de elektrik tüketimine teşvik sağlıyor. Bu iki yönlü destek sürdürülebilir bir durum değil.”

Ayrıca, yeni sınır sayesinde elektrikli araç kullanıcılarının evde şarj yerine şarj istasyonlarını tercih edeceklerini ve böylece sistemdeki “suistimalleri” azaltacaklarını ifade etti.

Enerji Verimliliği ve Eski Cihazlar Üzerine Uyarılar

Akyener, enerji verimliliği düşük olan eski cihazların tüketimi artırdığına dikkat çekti ve “Evde sadece buzdolabı çalıştığında bile tüketimin %40’ı oradan geliyor. Eski cihazlar, enerji israfına neden oluyor” değerlendirmesinde bulundu.

Kendi ailesinin yıllık 2.400 kWh tüketimini örnek gösteren Akyener, “3.000 kWh sınırı, dar gelirli vatandaşları etkilemeyecek ve yüksek tüketim yapanları hedef alacak” dedi.

Enerjide Yeni Bir Dönem Başlıyor

3.000 kWh’lik yeni tüketim limiti, hem enerji politikalarında hem de bireylerin bütçelerinde yeni bir dönemin başlangıcını müjdelerken,
düzenleme, elektrikli araç sahibi olanlardan sanayiye kadar geniş bir kitleyi etkileyerek enerji tasarrufu ve verimliliği konusunu yeniden ön plana çıkarıyor.